Στάσεις και γνώσεις των οικογενειών των δυνητικών δωρητών οργάνων και των νοσηλευτών αναφορικά με τις μεταμοσχεύσεις: συστηματική ανασκόπηση

Περίληψη

Εισαγωγή: Στις μεταμοσχεύσεις οι οικογένειες των δυνητικών δωρητών και οι επαγγελματίες υγείας βρίσκονται αντιμέτωποι με καθοριστικές αποφάσεις και ηθικά διλήμματα. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας συστηματικής ανασκόπησης ήταν να διερευνηθούν οι στάσεις και οι γνώσεις των οικογενειών των δυνητικών δωρητών οργάνων, των νοσηλευτών και των φοιτητών Νοσηλευτικής αναφορικά με τις μεταμοσχεύσεις. Υλικό και Μέθοδος: Στην παρούσα συστηματική βιβλιογραφική ανασκόπηση χρησιμοποιήθηκαν οι βάσεις δεδομένων PUBMED, CINAHL, EMBASE και COCHRANE. Τα κριτήρια ένταξης των μελετών ήταν τα εξής: (α) δημοσίευση των μελετών στην αγγλική γλώσσα, (β) ποιοτικές, ποσοτικές ή τυχαιοποιημένες μελέτες (γ) στις ποιοτικές μελέτες να συμπεριλαμβάνονται μελέτες επισκόπησης, συνεντεύξεις, φαινομενολογικές έρευνες, (δ) το χρονικό διάστημα εντοπισμού των άρθρων να είναι μέσα στην τελευταία εικοσαετία, (ε) ο διερευνώμενος πληθυσμός ήταν συγγενείς των δυνητικών δωρητών οργάνων, νοσηλευτές και φοιτητές Νοσηλευτικής. Αποτελέσματα: Μετά τον εντοπισμό των 215 μελετών, από την στρατηγική αναζήτησης, προέκυψαν 46 σχετικές μελέτες. Από το σύνολο των μελετών ανασκοπήθηκαν 19 άρθρα που αφορούσαν τις οικογένειες δυνητικών δωρητών οργάνων/συγγενείς ή οικείους και οι υπόλοιπες τους νοσηλευτές ή τους φοιτητές νοσηλευτικής. Αν και η πλειοψηφία των μελετών δείχνει ότι τόσο οι νοσηλευτές (συμπεριλαμβανομένων και των φοιτητών) όσο και οι συγγενείς των δυνητικών δωρητών τάσσονται υπέρ της δωρεάς, οι ελλιπείς γνώσεις σχετικά με τον εγκεφαλικό θάνατο και τις διαδικασίες της δωρεάς επηρεάζουν τη στάση όλων των παραπάνω σε σχέση με τη δωρεά. Συμπεράσματα: Στις οικογένειες δωρητών οργάνων με θετική στάση κυριαρχεί ο αλτρουισμός και οι επιθυμίες του αποθανόντα ως λόγοι συναίνεσης. Σημαντικό ρόλο παίζει και η θρησκευτική επιρροή. Η επικοινωνία και η ενημέρωση των συγγενών αυξάνει τη συναισθηματική υποστήριξη των συγγενών και τη θετική στάση των πιθανών δωρητών οργάνων για τις μεταμοσχεύσεις. Η εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας συμβάλλει θετικά στην τροποποίηση των απόψεων και των στάσεων των οικογενειών των δυνητικών δοτών.