Τα οφέλη στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας και στον ασθενή από την εφαρμογή του θεσμού του οικογενειακού ιατρού

Περίληψη

Η Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ) συστάθηκε ως έννοια το 1978 κατά το συνέδριο της Άλμα-Άτα στη Ρωσία. Κατά τη διακήρυξη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας καταστάθηκε ως «κεντρικός μοχλός» και πρώτο σημείο επαφής των πολιτών με το εκάστοτε Εθνικό Σύστημα Υγείας. Στην Ελλάδα συμπεριλήφθηκε στο Ν.1397/1983, περί Εθνικού Συστήματος Υγείας, μη υιοθετώντας όμως πλήρως το περιεχόμενο της διακήρυξης. Η βασική εκτροπή από την παραπάνω διακήρυξη ήταν η μη υποχρεωτική επαφή των πολιτών στην εντεταλμένη δομή της ΠΦΥ, τον οικογενειακό ιατρό. Το γεγονός αυτό, σε συνάφεια με τη μη υλοποίηση από τη διοίκηση της νομοθετικής επιταγής για αστικού τύπου κέντρα υγείας, μέσα στα οποία δραστηριοποιείται ο οικογενειακός ιατρός, παραγκώνισε τόσο το ρόλο του όσο και την ίδια ΠΦΥ. Αίτια της πρακτικής αυτής προσέγγισης ήταν οι διαφορετικές πολιτικές ιδεολογίες, συντεχνιακά και επαγγελματικά συμφέροντα καθώς και η έλλειψη εξατομικευμένης προσαρμογής των νομοθετικών ρυθμίσεων στα δεδομένα της ελληνικής πραγματικότητας. Αντίθετα στη Μεγάλη Βρετανία, η πλήρης εφαρμογή της διακήρυξης κατέστησε την ΠΦΥ και κατά συνέπεια το θεσμό του οικογενειακού ιατρού υψηλά στη συνείδηση της ευρύτερης κοινωνικής αποδοχής. Ελάχιστες νομοθετικές μεταρρυθμίσεις συντελέστηκαν στα πλαίσια προσαρμογής των νέων δεδομένων εναρμόνισης με την πραγματικότητα της Μεγάλης Βρετανίας, καθιστώντας ένα εν διαρκεί υγειές σύστημα ΠΦΥ. Σε κάθε περίπτωση, μια προσαρμοσμένη λειτουργία του θεσμού στην κουλτούρα της χώρας υποδοχής θεωρείται επιβεβλημένη και αναγκαία λόγω των πολύπλευρων θετικών εκφάνσεων σε υγειονομικό σύστημα και ασθενείς, όπως καταδεικνύει άλλωστε η αγαστή λειτουργία του στη Μεγάλη Βρετανία.