Προσέγγιση των εννοιών «αρρώστια», «ασφάλεια στη φροντίδα για την υγεία» και «ποιότητα στις υπηρεσίες υγείας» από φοιτητές και φοιτήτριες νοσηλευτικής. Μια πιλοτική μελέτη

Περίληψη

Οι απόψεις των νοσηλευτών ως προς θεμελιώδεις παραμέτρους κατά την παροχή της φροντίδας για την υγεία προσδιορίζουν την επαγγελματική τους ταυτότητα και, συνεπώς, η μελέτη τους μπορεί να δώσει χρήσιμα συμπεράσματα για τη διαμόρφωση του επαγγελματικού τους ρόλου και για τη βελτίωση της εκπαίδευσής τους. Σκοπός: Η διερεύνηση των απόψεων φοιτητών Νοσηλευτικής, σχετικά με τις έννοιες «αρρώστια», «ασφάλεια στη φροντίδα για την υγεία», «ποιότητα στις υπηρεσίες υγείας», στο πλαίσιο συνεργατικών δραστηριοτήτων μέσα στην τάξη. Μεθοδολογία: Δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 36 προπτυχιακοί φοιτητές του Τμήματος Νοσηλευτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου στο πλαίσιο του μαθήματος Εισαγωγή στη Νοσηλευτική. Οι απαντήσεις των φοιτητών αναλύθηκαν και ποσοτικοποιήθηκαν με τη μέθοδο της ανάλυσης περιεχομένου. Από τις απαντήσεις των φοιτητών, που αποτέλεσαν και την ενότητα ανάλυση, κωδικοποιήθηκαν τα δεδομένα, μέσα από τη διαδικασία της «αφαίρεσης». Δηλαδή, ακολουθήθηκε η διαδικασία εκείνη κατά την οποία εξήχθησαν οι πληροφορίες με βάση το νόημα του περιεχομένου τους και, μετέπειτα, κατηγοριοποιήθηκαν και ταξινομήθηκαν σε ευρύτερες υποκατηγορίες. Στη συνέχεια, προκειμένου να ποσοτικοποιηθούν τα δεδομένα, οι υποκατηγορίες ομαδοποιήθηκαν σε ευρύτερες κατηγορίες-θέματα, οι οποίες ενοποιούν τα επιμέρους νοήματα. Αποτελέσματα: Οι 36 φοιτητές που συμπλήρωσαν στο ερωτηματολόγιο απάντησαν στο σύνολό τους ότι η έννοια της αρρώστιας αφορά τόσο τη σωματική όσο και την ψυχική κατάσταση του ατόμου. Οι φοιτητές κλήθηκαν να απαντήσουν τι σημαίνει για τους ίδιους η έννοια της «ασφάλειας στη φροντίδα για την υγεία». Μετά από την ανάλυση των κειμένων των φοιτητών με τη μέθοδο της ανάλυσης περιεχομένου προέκυψαν 78 αναφορές. Οι φοιτητές απάντησαν στην ερώτηση «τι σημαίνει ασφάλεια στη φροντίδα για την υγεία» ότι η ασφάλεια αφορά τόσο τους επαγγελματίες που παρέχουν υπηρεσίες φροντίδας για την υγεία όσο και τους ασθενείς και λοιπούς χρήστες των υπηρεσιών υγείας. Στη δεύτερη κατηγορία ταξινομήθηκαν οι απαντήσεις των φοιτητών που αφορούσαν στον τρόπο με τον οποίο, κατά τη γνώμη τους, διασφαλίζεται η ασφάλεια στην παροχή φροντίδας για την υγεία, δηλαδή στο ποιες είναι οι αναγκαίες συνθήκες που τεκμηριώνουν την ασφάλεια στη φροντίδα. Στην τρίτη κατηγορία ταξινομήθηκαν οι απαντήσεις των ερωτηθέντων που αφορούσαν στο ποιο είναι το αποτέλεσμα της φροντίδας που τεκμαίρει την ασφάλεια, δηλαδή ποιο είναι το τεκμήριο που αποδεικνύει ότι υπάρχει ασφάλεια στην παροχή φροντίδας για την υγεία. Οι φοιτητές κλήθηκαν να απαντήσουν τι σημαίνει η έννοια «ποιότητα στις υπηρεσίες υγείας». Σύμφωνα με τη μέθοδο της ανάλυσης περιεχομένου αναλύθηκαν οι απαντήσεις σε τέσσερις κατηγορίες-θέματα με 72 αναφορές. Συμπεράσματα: Οι απαντήσεις των εκπαιδευόμενων και, συνεπώς, μελλοντικών επαγγελματιών νοσηλευτών υποδεικνύουν το βαθμό ευαισθητοποίησής τους σε ό,τι αφορά τις υπό μελέτη παραμέτρους. Η συνισταμένη των απόψεών τους αποκαλύπτει το πώς αντιλαμβάνονται τον επαγγελματικό ρόλο και την εκπαίδευσή τους, τη στάση που υιοθετούν σε πραγματικές συνθήκες κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, το βαθμό της ποιότητας των υπηρεσιών που παρέχουν αλλά και το πώς διεκδικούν την ποιότητα αυτή.