Φαινομενολογική διερεύνηση των αντιλήψεων των ατόμων με διπολική διαταραχή για τη νόσο τους

Περίληψη

Η διπολική διαταραχή (ΔΔ), αποτελεί μια μείζονα ψυχιατρική νόσο, με σοβαρές επιπτώσεις στην ατομική και δημόσια υγεία, όταν μάλιστα δεν λαμβάνεται η κατάλληλη θεραπευτική αντιμετώπιση. Ωστόσο, οι μελέ-τες σχετικά με τις αντιλήψεις και την εμπειρία των πασχόντων από αυτή τη νόσο είναι ιδιαίτερα περιορισμένες σε εθνικό και διεθνές επίπεδο. Σκοπός: Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση της βιωματικής εμπειρίας των ατόμων με ΔΔ, αναφορικά με τα νοήματα και τις αντιλήψεις για τη νόσο τους. Υλικό και Μέθοδος: Εφαρμόστηκε φαινομενολογική μεθοδολογία κατά Munhall. Στη μελέτη συμμετείχαν 13 άτομα κατόπιν συναίνεσης μετά από πληροφόρηση, τα οποία επισκέπτονταν σε εξωτερική βάση πανεπιστη-μιακή ψυχιατρική κλινική και κοινοτική δομή ψυχικής υγείας στην Αθήνα. Οι συμμετέχοντες επελέγησαν με σκόπιμη δειγματοληψία και βάσει θεματικού κορεσμού. Η συλλογή δεδομένων έγινε με ατομικές συνεντεύξεις, διάρκειας 30 έως 60 λεπτών και συγκεκριμένα κατά τον Μάρτιο του 2015. Η ακρίβεια της ανάλυσης ελέγχθηκε βάσει των κριτηρίων Munhall και VanManen. Απο-τελέσματα: Ως πυρηνικό θέμα της βιωματικής εμπειρίας της ΔΔ αναδύθη-κε η αντίληψη για τη νόσο «ως μιας πορείας χωρίς έλεγχο». Η περιγραφή αυτή φάνηκε να σχετίζεται με τη χρονιότητα της νόσου και την αντίληψη απουσίας ελέγχου απέναντι στις απότομες εναλλαγές της διάθεσης. Μάλι-στα, οι εναλλαγές αυτές βιώνονταν ως εμπόδια ή παγίδες και συνιστούσαν την κύρια πηγή δυσφορίας, έντασης, φόβου, ανασφάλειας και απελπισίας. Περαιτέρω, περιγράφηκαν με σαφήνεια οι διαφορετικές φάσεις της νόσου στον χρόνο, με ειδοποιό διαφορά τον βαθμό συνειδητής επίγνωσης της εκδήλωσης ενεργών συμπτωμάτων ψυχοπαθολογίας. Η προσαρμογή στη νόσο περιγράφηκε ως μία εσωτερική διεργασία αποδοχής που συμπεριε-λάμβανε το στοιχείο της πρόκλησης, και αναγνωρίστηκε ως μία γνωστική διαδικασία που οδηγούσε στη νέα γνώση και συνιστούσε μέσο εξέλιξης της προσωπικότητας και της συνειδητής αυτεπίγνωσης.