Mετατραυματική Διαταραχή Στρες στην Παιδική και Εφηβική Ηλικία. Η Ανάγκη της Πρόληψης

Περίληψη

Εισαγωγή: Τα παιδιά και οι έφηβοι, είτε ως μέλη οικογένειας είτε ως μέλη κοινότητας, συχνά εκτίθενται σε σοβαρά ατυχήματα, με αποτέλεσμα να υπάρχει αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης Μετατραυματικής Διαταραχής Στρες (ΜΔΣ). Ενώ είναι σύνηθες να γίνεται λόγος για το οικονομικό κόστος των ατυχημάτων, συχνά παραλείπεται η αναφορά στις ψυχοσυναισθηματικές επιπτώσεις των παιδιών και εφήβων. Σκοπός: Να επισημανθούν τα επιδημιολογικά δεδομένα που αφορούν τα αίτια εμφάνισης του συνδρόμου καθώς και να διερευ- νηθούν οι παράγοντες που επηρεάζουν τη βαρύτητα εμφάνισης της διαταραχής. Επιπρόσθετος σκοπός ήταν να μελετηθούν οι θεραπευτικές προσεγγίσεις που υιοθετούνται και να αναδειχθεί η συμβολή των επαγγελματιών υγείας στην έγκαιρη ανίχνευση ύποπτων σημείων για εκδήλωση ΜΔΣ. Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε βιβλιογραφική αναζήτηση δημοσιευμένων ερευνητικών άρθρων στις βάσεις δεδομένων Pubmed, Medline και ScienceDirect, 1997-2012 για τη Μετατραυματική Διαταραχή Στρες σε εφήβους και παιδιά στην αγγλική γλώσσα, χρησιμοποιώντας τις εξής λέξεις-κλειδιά: Post Traumatic Stress Disorder, children, adolescents, injury, accident, violence, stress. Εξαιρέθηκαν μελέτες παλαιότερες από το 1997.Αποτελέσματα: To ποσοστό εμφάνισης ΜΔΣ τον πρώτο μήνα μετά το ατύχημα κυμαίνεται μεταξύ 13-40%, ενώ 16,7% των παιδιών πληρούν τα κριτήρια 3-6 μήνες αργότερα. Τα κυριότερα συμπτώματα της ΜΔΣ είναι άγχος, διέγερση και κατάθλιψη, ενώ οι κυριότεροι παράγοντες εμφάνισης της διαταραχής είναι το θήλυ φύλο, το έντονο αίσθημα αδυναμίας και φόβου τη στιγμή του ατυχήματος, η έλλειψη υποστηρικτικού περιβάλλοντος, η ύπαρξη ψυχοπαθολογίας του παιδιού, η ύπαρξη οικογενειακού ψυχιατρικού ιστορικού, η συνεχής έκθεση του ιδίου ή παρόμοιου γεγονότος από τα ΜΜΕ και η έντονη απειλή θανάτου αμέσως μετά το ατύχημα. Δεν παρατηρείται σημαντική συσχέτιση της ΜΔΣ με το είδος του ατυχήματος. Η φαρμακευτική προσέγγιση, ειδικά σε συνδυασμό με την ψυχοθεραπεία είναι σημαντική, όπως και η προσφορά των επαγγελματιών υγείας στην έγκαιρη ανίχνευση των συμπτωμάτων ΜΔΣ. Συμπεράσματα: Η κυριότερη θεραπευτική προσέγγιση είναι η φαρμακευτική, που συνδυασμένη με την ψυχοθεραπεία θεωρείται ιδανική. Η παρέμβαση των επαγγελματιών υγείας είναι απαραίτητη για την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και τη θεραπεία, ώστε να εξασφαλιστεί η μετέπειτα ομαλή ανάπτυξη των παιδιών και εφήβων.