Προγράμματα μη Φαρμακολογικής Διαχείρισης Ασθενών με Καρδιακή Ανεπάρκεια και η Επίδρασή τους στην Έκβαση της Νόσου

Περίληψη

Εισαγωγή: Παρά τις πρόσφατες εξελίξεις στη Φαρμακολογία και την ύπαρξη κατευθυντήριων οδηγιών διαχείρισης της καρδιακής ανεπάρκειας (ΚΑ), η έκβαση της νόσου παραμένει αρνητική. Σκοπός: Η παρουσίαση, η ανάλυση και η αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων μη φαρμακολογικής διαχείρισης της ΚΑ σε συνδυασμό με την ανάδειξη του ρόλου του νοσηλευτή στα προγράμματα αυτά, ως μέλος της διεπιστημονικής ομάδας. Επίσης, θα τονιστεί η σημασία της εκπαί- δευσης στη βελτίωση της αυτοφροντίδας των ασθενών με ΚΑ. Υλικό-Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε αναζήτηση σε βάσεις δεδομένων (PubMed, CINAHL, Cochrane) με λέξεις ευρετηρίου που σχετίζονται με τη μη φαρμακολογική διαχείριση της ΚΑ (καρδιακή ανεπάρκεια, προγράμματα διαχείρισης νόσου, μη φαρμακολογική διαχείριση). Το υλικό της μελέτης αποτέλεσαν επιλεγμένα άρθρα, δημοσιευμένα κατά κύριο λόγο την τελευταία δεκαετία. Το δημοσιευμένο υλικό συλλέχθηκε από τους συγγραφείς τα τελευταία 3 χρόνια μετά από λεπτομερή και εμπεριστατωμένη έρευνα της βιβλιογραφίας στο θέμα της διαχείρισης της ΚΑ και περιλαμβάνει άρθρα από κλινικές μελέτες, ανασκοπήσεις, μετα-αναλύσεις, γενικά άρθρα και επιδημιολογικές μελέτες. Η επιλογή έγινε από άρθρα τα οποία είναι γραμμένα στην ελληνική και την αγγλική γλώσσα. Αποτελέσματα: Πολλές μελέτες καταδεικνύουν ότι τα διάφορα προγράμματα μη φαρμακολογικής διαχείρισης της ΚΑ μπορούν να βελτιώσουν την έκβαση της νόσου και να μειώσουν το κόστος της παρεχόμενης φροντίδας. Ωστόσο, περισσότερο αποτελεσματικά φαίνεται να είναι τα προγράμματα στα οποία αφενός εμπλέκεται η διεπιστημονική ομάδα, στην οποία κυρίαρχο ρόλο διαδραματίζει ο νοσηλευτής και αφετέρου υπάρχει προσωπική επαφή και εξατομικευμένη προσέγγιση των ασθενών. Συμπεράσματα: Η μη φαρμακολογική διαχείριση της ΚΑ φαίνεται να βελτιώνει την πορεία της νόσου. Παρόλα αυτά, αναγκαία είναι η διεξαγωγή νέων μελετών για την τεκμηρίωση της αποτελεσματικότητας των προγραμμάτων μη φαρμακολογικής διαχείρισης της ΚΑ.