Tο Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής και η ιστορία της ψυχιατρικής νοσηλευτικής στην Ελλάδα

Περίληψη

H παρούσα μελέτη επιχειρεί μια ιστορική αναδρομή στην πορεία του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής, του Ψυχιατρείου που επωμίσθηκε το μεγαλύτερο βάρος της δημόσιας ψυχιατρικής περίθαλψης στην Ελλάδα μέχρι σήμερα και της Ψυχιατρικής Νοσηλευτικής. Η πορεία του είναι συνυφασμένη με την πολυτάραχη ιστορία της Ελλάδας, τα κοινωνικά προβλήματα του πληθυσμού της και τη θέση των ψυχικά πασχόντων στον κοινωνικό ιστό. Η φροντίδα και η φύλαξη των εγκλείστων πέρασε από τα χέρια της αστυνομίας στο πρώτο άσυλο, στα χέρια ανειδίκευτου προσωπικού και σταδιακά στις διπλωματούχες αδελφές. Οι συνθήκες διαβίωσης, τόσο των ασθενών όσο και του προσωπικού, αποτυπώνονται στις μαρτυρίες των «πρωταγωνιστών» λειτουργών υγείας, αυτών που τολμούσαν να αγωνίζονται ενάντια στα αδιέξοδα του ασύλου. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο καθιερώθηκε και έκανε τα πρώτα της βήματα η ψυχιατρική νοσηλευτική στην Ελλάδα, χωρίς να συνειδητοποιεί την αντίφαση του διττού της ρόλου, της θεραπείας και του κοινωνικού ελέγχου. Σήμερα τα ψυχιατρεία συρρικνώνονται με γρήγορους ρυθμούς, αφήνοντας πίσω τους, ως εφόδια για τους νοσηλευτές ψυχικής υγείας, οι οποίοι αναζητούν το νέο ρόλο και την ταυτότητα της νοσηλευτικής στην κοινότητα, την τόλμη, το ήθος και το σεβασμό προς τον ψυχικά πάσχοντα των πρωτοπόρων της ψυχιατρικής νοσηλευτικής