Προεγχειρητικό άγχος: Νοσηλευτικές και ψυχολογικές παρεμβάσεις

Περίληψη

Τα αισθήματα αμφιθυμίας, μελαγχολίας, απελπισίας και φόβου είναι συνηθισμένες ψυχολογικές αντιδράσεις και καταστάσεις πριν από μια χειρουργική επέμβαση. Σκοπός της παρούσας ανασκόπησης ήταν η σφαιρική παρουσίαση του προεγχειρητικού άγχους καθώς και η ανάλυση της αποτελεσματικότητας των σχετικών νοσηλευτικών και ψυχολογικών παρεμβάσεων. Επιμέρους στόχος ήταν η ανάδειξη του ρόλου του νοσηλευτή στην αντιμετώπιση του προεγχειρητικού άγχους. Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε αναζήτηση σε Ελληνικές και διεθνείς βάσεις δεδομένων (ΙΑΤΡΟΤΕΚ, PubMed, CINAHL) με στρατηγική αναζήτησης τον συνδυασμό των ακόλουθων λέξεων ευρετηριασμού: προεγχειρητικό άγχος, νοσηλευτική, ψυχολογική στήριξη. Εντοπίστηκαν 123 άρθρα (γενικά άρθρα, κλινικές μελέτες, ανασκοπήσεις, και μετα-αναλύσεις) και μετά από διορθώσεις για διπλές αναφορές, το τελικό υλικό της μελέτης αποτέλεσαν 38 επιλεγμένα άρθρα, δημοσιευμένα κατά την τελευταία δεκαετία. Αποτελέσματα: Πολλές μελέτες αναδεικνύουν τη χρησιμότητα της προεγχειρητικής προετοιμασίας μέσω εξειδικευμένης πληροφόρησης και παρεμβάσεων κοινωνικής υποστήριξης σε σχέση με την προσαρμογή στο χειρουργείο. Επίσης, έχει προταθεί η χρήση μεθόδων και στρατηγικών αντιμετώπισης που ενεργοποιούν το άτομο για να μειώσει το άγχος και να χειριστεί τις ψυχοπιεστικές διαστάσεις του επικείμενου χειρουργείου. Τέλος, έχουν εφαρμοσθεί με επιτυχία διάφορες ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις και άλλες εξειδικευμένες τεχνικές διαχείρισης της κρίσης ως μέτρα αντιμετώπισης τόσο του προεγχειρητικού άγχους, αλλά και του στρες της νόσου. Συμπεράσματα: Η προεγχειρητική κλινική φροντίδα πρέπει να περιλαμβάνει τη συστηματική επεξεργασία του προεγχειρητικού άγχους μέσω εξειδικευμένων πληροφοριών. Ωστόσο, συμπεριφορικές ή γνωστικές παρεμβάσεις που διευκολύνουν τον αυτοέλεγχο φαίνεται να είναι πιο αποτελεσματικές και να έχουν σημαντική επίδραση στην μετεγχειρητική πορεία του ασθενούς. Η σχετική κατάρτιση και εκπαίδευση των νοσηλευτών πρέπει να είναι επαρκής και μέρος της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης τους.